DÜNYA ve TÜRK TARİHİ

Harun Reşit'in ölümü üzerine yerine oğlu Emin geçti. Kısa süre sonra yerine Harun Reşit'in diğer oğlu Me'mun geçti. Mu'tezile Mezhebi bu dönemde ortaya çıktı. Bu dönemde Antik Çağ Yunan eserleri Arapça'ya çevrildi. Arap-İslam Devleti kültür ve sanat alanında dışarıdan (Helenizm'den) en çok bu dönemde etkilenmiştir.

Me'mun'un ölümü üzerine 833 yılında kardeşi Mu'tasım halife oldu. Bizans sınırlarında "Avasım" denilen Türk ordugahları kurdurdu. Avasım kentlerinin oluşturulma nedeni; İslam dünyasına karşı Bizans saldırılarını kırmaktır. Mu'tasım'ın ölümü üzerine merkez otorite zayıfladı. Türkler'in sınır boylarında, yerleşim yerlerinden uzak bölgelerde Emir'ül Ümera görevi verilerek merkezden uzaklaştırılmasının ve ordugahlarda toplanmasının nedenleri savaşçı özelliklerini kaybetmelerini önlemek ve merkezde tehlike oluşturmalarını engellemekti. Devlete bağlı Tavaif-i Mülk'ler bağımsızlıklarını ilan etti.

Abbasi Devleti'nin Yıkılma Nedenleri Abbasi Devleti, Mu'tasım'ın ölümü ile zayıfladı ve Moğollar'ın Bağdat'ı istilası ile yıkıldı. Selçukluların yıkılması ile koruyucuları ortadan kalktı. Şiilerin ve Emevilerin olumsuz çalışmalarından zarar gördü. Zayıflama döneminde fetihlerin durgun geçmesi nedeniyle ekonomi zayıfladı. Moğol Hükümdarı Hülagu'nun Bağdat'ı istilası ile Abbasi Devleti ortadan kalktı.

Abbasi Devleti yıkıldıktan sonra Abdurrahman bin Muaviye tarafından Kurtuba merkez olmak üzere 756 yılında kuruldu. Endülüs Emevi Devleti askeri alanda değil, bilim ve kültür alanında ileri gitti. En parlak dönemini III. Abdurrahman zamanında yaşadı. Endülüs Emevileri zamanında yapılan Kurtuba Medresesi dünyanın en ünlü medresesidir. Bu medrese Avrupa Üniversiteleri'nin temelini oluşturmuştur. Buradan eski Yunan ve Roma dönemine ait eserler hakkında da Avrupa'ya ilk bilgiler yayılmıştır. Franklar'ın saldırıları sonucunda zayıfladı ve 1031 yılında yıkıldı. Endülüs Emevi Develeti'nden sonra bölgede Beni Ahmer Devleti kuruldu. Beni Ahmer Devleti 1492'de yıkıldı.

Endülüs Emevi Devleti'nin yıkılmasından sonra, Gırnata merkez olmak üzere kuruldu. Kısa sürede güçlenerek deniz ticaret filosu kurdu. Elhamra Sarayı gibi büyük eserlerle mimaride ilerledi. İspanya'da XV. yüzyılda Hristiyan birliğinin kurulması ile Hristiyan saldırıları sonucunda yıkıldı. Böylece İspanya'da Müslüman etkinliği sona erdi.

Türkler arasında Budizm 385-550 yılları arasında Kuzey Çin’de kurulan Toba Devleti zamanında yayılmıştır. Aslen Türk olan Tobalar memur olarak Çinlileri kullanıyorlardı.  Tobalar zamanla Budizm’i kabul ettiler ve Çinlileştiler. 8. yy.da Çinlilerle iş birliği yapan ve diğer Türklerle savaşan Uygurlar önce Mani, daha sonra Buda dinini kabul ettiler. Doğu Türkistan’da yaşayan Uygurlar dinlerini değiştirmekle beraber dillerini korudular ve Türkçe pek çok eser meydana getirdiler.  Göktürkler ise kendi örf ve âdetlerine uymadığı için bu dini kabul etmediler. Gerçekten de Türklerin hayata bakışı ile Budizm arasında büyük fark vardı: Türklerde hayvan eti yemek günah değildir. Tam tersine onların başlıca gıdası hayvan etidir.  Oysa Budizm’in beş büyük günahından biri hayvan dahil, canlı varlık öldürmekti. Kültüründe avcılık ve hayvan eti yemek olan Türkler bu nedenle Budizm’le çok uyuşamadılar ve Budizm bu nedenle Türkler arasında fazla yayılamadı.

Feriye Sarayı ya da Feriye Sarayları, İstanbul Boğazı kıyılarında günümüzdeki Beşiktaş semtiyle Ortaköy semti arasında Çırağan Caddesi boyunca uzanan Osmanlı saraylarının eski adıdır. Saraylar günümüzde çeşitli kurumlar tarafından eğitim amacıyla kullanılmaktadır. İstanbul Boğazı kıyılarında Osmanlı Hanedanı için yaptırılan ilk saray 1856 yılında kullanılıma açılan Dolmabahçe Sarayı idi. Daha sonra 1872 yılında Çırağan Sarayı yaptırıldı. Ancak bu iki saray da Osmanlı ailesine yetmeyince Çırağan Sarayı'yla Ortaköy Camii arasındaki kıyı şeridinde ek binalar yaptırıldı. Balyan Ailesine üye mimarlar tarafından yapılan bu binalara ikincil binalar ya da yan binalar anlamında Feriye Sarayları adı verildi. Deniz tarafında üç ana bina, bir cariyeler koğuşu ve iki katlı küçük bir binadan oluşan yapılar topluluğunun arkasında, yol tarafında ek binalar yer almaktadır. Bu saraylarda padişahın uygun gördüğü hanedan mensupları ile kışlık dairesi bulunmayan kişiler otururdu. Saraylar yaklaşık 3,00...

Sabiha Sultan (Rukiye Sabiha Osmanoğlu)  Sabiha Sultan veya Rukiye Sabiha Osmanoğlu (Osmanlıca: رقیه صبیحه سلطان, 19 Mart 1894, İstanbul - 26 Ağustos 1971, İstanbul), son Osmanlı padişahı Sultan Vahdettin’in kızı ve son İslam Halifesi Abdülmecid Efendi'nin gelini. İlk yılları Sabiha Sultan, 19 Mart 1894'te Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti İstanbul'daki Feriye Sarayı'nda doğdu. Babası son Osmanlı padişahı Sultan Vahdettin, annesi ise Vahdettin’in ilk eşi olan Emine Nazikeda Kadınefendi’dir. Fatma Ulviye Sultan adlı bir ablası ve babasının Şadiye Müveddet Kadınefendi ile evliliğinden olma Mehmed Ertuğrul adlı erkek kardeşi vardır. Sabiha Sultan, kimi sözlü kaynaklara göre Emine Nazikeda Kadın Efendi babasını ziyaret için Adapazarı’nda bulunduğu sırada doğum yaptığından dedesinin Adapazarı Beynevit'te bulunan köy evinde dünyaya gelmiştir ve bu sebeple Adapazarlı kabul edilir. Sabiha Sultan sık sık annesi Emine Hanım ile Adapazarı’ndaki dedesinin yanına giderek çi...

I. Bayan'ın hükümdarlığı ile Avar Kağanlığı'nın genişleyen sınırları I. Bayan, Avar Kağanlığı'nın kurucusu ve 562-602 yılları arasında hüküm süren ilk kağanı. 567 yılında Gepidler'in ezeli düşmanı Lombardlarla iş birliği yaparak Gepid Krallığı'nın büyük bölümünü sona erdirmişlerdi. Bu zaferin hemen ardından I. Bayan liderliğindeki Avarlar, Zadunavja'yı merkez alarak Pannonia'ya yerleştiler ve Lombardları İtalya'nın kuzeyine göç etmeye ikna ettiler.  Kavimler Göçü'nün son büyük dalgasına neden oldular. Yerleştikleri bu topraklardan Bizans'a bağlı toprakları yağmalamak için seferler düzenlediler. Bizans İmparatoru kendisini tehdit eden Gepidlerin yenilmesinden memnun olmuştur. I. Bayan, 568 yılında Bizans'ı tehdit ederek vergi istemiş ve isteğinin yerine getirilmemesi halinde Bizans topraklarını yerle bir edeceğini söylemiştir. Barbar kavimleri birbirlerine karşı kışkırtmada başarı sağlayan Avarlar, Bizanslılarca İskitya bölgesine saldırmaya ik...

  Türklerin İslamiyeti Kabulü    Türklerin İslamiyeti Kabul Etme Aşamaları Türkler ilk defa Müslümanlarla Hz. Ömer zaamanında karşılaştı. Hz. Osman zamanında İran'ın fethinin tamamlanması ile Türklerle Müslümanlar komşu durumuna geldi. Emeviler Dönemi'nde İslam ordularının Maveraünnehir'i fethi bölgede bulunan Türk devletleri yüzünden başarılı olamadı. Türklerin Müslüman Olma Nedenleri  1. Türkler'in doğuştan savaşçı olmaları ve her Türk erkeğinin asker sayılması İslamiyet'teki cihat anlayışı ile uyuşması  2. İslamiyet'in kendi dinleri ile olan benzerliği  3. Türklerin sosyal hayatındaki bir takım unsurların İslamiyet'te de olması  Ekonomik Nedenler :  1. Türkler'in haraç ve cizye vergisinden kurtulmak istemeleri  2. Abbasi ordusunda ücretli askerlik yapmaları  Siyasi Nedenler :  1. Türkler'in Çinlilere karşı güçlü müttefik elde etmek istemeleri  2. Abbasilerin ılımlı politikaları Talas Savaşı Nedeni :  Çinliler ve Araplar...

Hitit Tarihi ( M.Ö. 1650 - 1200 ) Asur Ticaret Kolonileri dönemi, sosyal ve siyasal yeni görüşlerin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Yerel Prenslerle yönetilen Anadolu’da, Mezopotamya’daki gibi merkezi devlet fikri gelişmiş ve sonucunda iç mücadeleler başlamıştır. Hint-Avrupalı bir kavim olan Hititler, MÖ.3000 yıllarının sonunda küçük gruplar halinde Kafkaslar üzerinden Anadolu’ ya girerek yerli halk Hatti nüfusu ile karıştılar . Hititler, Asurluların Anadolu’dan çıkma zorunda kalmasıyla devlet idaresini ellerine almışlardır. Anadolu’nun yerli halkıyla kaynaşıp Hitit Devleti’ni kurmuşlardır. Bu devletin kurucusu Labarna‘dır. Başkenti ise Boğazkale-Hattuşa’dır. Hitit tarihi M.Ö. 1650-1450 Eski Krallık ve M.Ö. 1450-1200 Hitit İmparatorluk Devri olmak üzere iki safhada incelenir. Hititler Anadolu’da hakimiyeti kurduktan sonra Suriye’ye seferler yapmışlardır.  M.Ö. 1274’ de Mısır’la yaptıkları Kadeş Savaşı sonrası, M.Ö. 1269 yılında tarihteki ilk yazılı antlaşma olan Kadeş Antlaşması'nı i...

  Roma-Yunan-Helen Medeniyetleri   ROMA MEDENİYETİ SİYASİ TARİH  * Roma şehir Devleti, M.Ö. 753'de Etrüskler tarafından kuruldu.  * M.S. 395 yılında Batı Roma ve Doğu Roma olmak üzere ikiye ayrıldı.  * Batı Roma İmparatorluğu, M.S. 476'da yıkıldı.  * Doğu Roma İmparatorluğu (Bizans), 1453'te Fatih Sultan Mehmet tarafından yıkıldı.  * Krallık Devri (M.Ö. 753-M.Ö. 510)  * Cumhuriyet Devri (M.Ö. 510-M.Ö. 27)  * İmparatorluk Devri (M.Ö. 27-M.S. 395)  * Bizans İmparatorluğunun yıkılması ile Orta Çağ bitti, Yeni Çağ başladı.  E ge ve Yunan uygarlığı, Ege Denizi’ndeki adalar, Yunanistan, Makedonya, Trakya, Batı ve Güney- Batı Anadolu’da yaşayan toplulukların meydana getirdiği bir uygarlıktır. MÖ 2000’den itibaren Eski Yunan’da ve Ege’de “polis” adı verilen şehir devletleri (Atina, Sparta, Korint, Larissa, Megara gibi) ortaya çıkmıştır. Şehir devletlerinin merkezinde tapınak bulunurdu. Yönetim binası, resmî yapılar ve pazar meydanları tapın...

  Anadolu Medeniyetleri  HİTİTLER SİYASİ TARİH  * Anadolu'da ilk devlet kuranlar Hattiler'dir.  * Hattilerin başkenti Alacahöyük'tü.  * Hititler M.Ö. 2000'lerde devletlerini kurdular. Hititlerin başkenti Hattuşaştır.  * M.Ö. 1280'de Mısırlılarla savaştılar.  * Mısır savaşı sonunda tarihte bilinen ilk antlaşma olan KADEŞ Antlaşması imzalandı.  * Hititler, M.Ö. 1200'de Asurlular'ın ve Frigler'in saldırısı sonunda yıkıldı.  HİTİTLER KÜLTÜR VE UYGARLIK  * Hititler'de kralın yetkileri pankuş meclisi ile sınırlandırıldı.  * Hititler, anayasa ile taht kavgalarını engellediler. * Hititler'demerkezi krala Tabarna denirdi.  * Kraldan sonra ana kraliçe Tavananna söz sahibiydi.  * Hititlere ait en önemli sanat eserleri, Alacahöyükteki Sfenks, Yazlıkaya Kabartması ve İvriz Kabartması'dır.  * Anadolu'da feodal bir tımar sistemi vardı. Hititler'in, güçlü orduları vardı.  * Hititler, Asurlular'dan öğrendikleri çivi yazısını kull...

  Avrupa'da Sömürgecilik  Sömürgeciliğin Gelişmesi  Sanayi Devrimi hammadde ve pazar ihtiyacını artırdı. Coğrafi Keşifler ile birlikte denizaşırı ticaretin gelişmesi, uzak hammadde kaynaklarının daha rahat kullanılmasını sağladı. Avrupa devletleri, XVII. yüzyılda yeni sömürge alanları bulmak için harekete geçti.  İngiltere ; Hindistan Birmanya, Belücistan, Kıbrıs, Malta ve Mısır'ı sömürgeleştirdi.  Fransa ; sömürgelerinin bir kısmını İngiltere'ye kaptırdı. Cezayir, Tunus ve Sudan bazı bölümleri ile Madagaskar Adası'na yerleşti.  Almanya ; Afrika ve Pasifik'te sömürgeler elde etti. Sömürgecilik Birinci Dünya Savaşı'nın önemli nedenlerinden birini oluşturur. İtalya; Kızıldeniz kıyısındaki Eritre ve Trablsugarp'ı aldı. Rusya; sıcak denizlere açılabilmek amacıyla Boğazlar'a yöneldi. Sibirya'dan Japon Denizi'ne kadar hammadde kaynaklarına sahip oldu.  Fransız İhtilali  Fransız İhtilali'nin Nedenleri  1756-1763'teki Yedi Yıl Savaşları'nda İ...

  Avrupa'da Reform Hareketleri  Almanya'da Reform Hristiyanlık,  XVI. yüzyıla kadar Avrupa'da Katoliklik ve Ortodoksluk olmak üzere iki mezhebe ayrılmıştı. Orta Çağ'dan itibaren Katolik Kilisesi giderek bozuldu. Haçlı Seferleri, Coğrafi Keşifler ve Rönesans ile birlikte kilise ve papaya güven sarsıldı. Hümanizm sayesinde, Hritiyanlığın kaynağı olan İncil'in özüne dönüş başladı. Matbaanın kullanılmaya başlanmasıyla iletişim kolaylaştı, İncil tabu olmaktan çıkarak başta Almanca olmak üzere çeşitli dillere çevrildi. İncil diğer dillere çevrildikçe İncil'de yazan bazı şeylerin kilisenin söylediklerine uymadığı anlaşıldı. 1517'de Martin Luther, Wittenberg kilisesi duvarına astığı 95 maddelik bir bildiri ile Endülüjans satışına itiraz etti. Papa X. Leon, 1520 yılında Luther'i afaroz etti. Luther'in düşünceleri kısa zamanda yayılarak Protestan Mezhebi adını aldı. Ogsburg Antlaşması ile de Almanya'da Lutherianizm serbestlik kazandı.  Avrupa'da Reform...

  Rönesans Hareketi Rönesans'ın Nedenleri  Orta Çağ'ın sonlarından itibaren kültür ve sanatdaki ilerlemelerin XV. ve XVI. yüzyılda olgunlaşması. Yeni Çağ'ın başlarında bulunan matbaa sayesinde yeni buluş ve düşüncelerin tüm Avrupa'ya yayılması. Coğrafi Keşifler ile birlikte dünyayı tanıyan Avrupa'da sanattan ve edebiyattan büyük zevk alan bir sınıfın doğması. Bu dönemde birçok dahi insanın yetişmesi.  Rönesans   Rönesans, coğrafi konumu itibariyle Doğu ve Batı uygarlıklarına yakın ve İslam kültüründen etkilenmeye elverişli olan İtalya'da doğdu.  Rönesans'ın İtalya'da Doğması'nın Sebepleri :   Coğrafi Keşifler sonucunda İtalyan şehirlerinin zenginleşmesi ile İtalyan ekonomisinin ilerlemesi. İtalya'nın Orta Çağ'dan itibaren siyasi birlikten yoksun bağımsız şehir devletlerinden oluşması ile özgür düşünce ortamının bulunması. İtalya'nın eski Roma Uygarlığı'nın kültürel mirasçısı olması. İstanbul'un fethi ile İstanbul'da bulunan bi...

  Yeni Çağ'da Avrupa  Bilim ve Teknolojide Gelişmeler Barutun Ateşli Silahlarda Kullanılması : Barut ilk defa Çinliler tarafından kullanıldı. Avrupalılar Haçlı Seferleri sırasında barutla tanıştı. İngilizler Yüzyıl Savaşları'nda ilk kez barutu toplarda kullandı. Savaş topunun kullanımının artması ile feodal yönetimler yıkıldı.  Pusulanın Bulunması :   Pusula ilk defa Çinliler tarafından kullanılmaya başlandı. Pusulanın gemicilik alanında kullanılmaya başlanması ile açık denizlerde seyahat kolaylaştı.  Kağıt ve Matbaa :  Matbaa ilk defa Çinliler tarafından kullanıldı. Uygur Türkleri matbaayı geliştirerel hareketli harfleri icat etti. Avrupa'da hareketli matbaa ilk defa Johann Gutenberg tarafından icat edildi.  Merkezi Devletlerin Ortaya Çıkışı Fransa :  Orta Çağ boyunca derebeylik rejiminin etkisinde kaldı. Yüzyıl Savaşları'nda (1337-1453) Fransız soyluları İngilizler'le yaptıkları mücadelede zayıf düştüler. Kral IX. Louis derebeylerin üzerine yürü...

  Feodalizm Nedir?  * Orta Çağ Avrupası'nın siyasal, sosyal ve ekonomik yapılanmasında "Kavimler Göçü" nün büyük rolü oldu.  * Kavimler Göçü'nün Avrupa'da yarattığı siyasal boşluk ve çatışma ortamı, feodal sistemin oluşmasında, sınıf eşitsizliğinin iyice belirginleşmesinde ve kapalı tarım ekonomisinin yaygınlaşmasında etkili oldu.  * Kavimler göçü ile birlikte yıkılan Roma İmparatorluğu'nun yerini irili ufaklı birden fazla kırallık aldı.  * Feodal yönetim biçiminde, himaya edene "süzeren", himaye edilene de "vasal" denirdi. Süzeren ile vasal arasındaki sözleşmeye de fief adı verilir. Feodal sistemde toplum dört sınıfa ayrılır:  Senyörler,  Rahipler,  Burjuvalar Köylüler.  Kilise ve Papalık   * Hz. İsa'nın ölümünden sonra, havariler bugünkü Hristiyan cemaatinin ve klisesinin temelini oluşturdular.  * II. yüzyılda, kilise kurumları ortaya çıktı.  * III. yüzyılda kiliselerin başında, piskoposlar,  * IV. yüzyılda ise başpiskop...

ROMA - YUNAN - HELEN MEDENİYETLERİ ROMA MEDENİYETİ SİYASİ TARİH  Roma şehir Devleti, M.Ö. 753'de Etrüskler tarafından kuruldu. M.S. 395 yılında Batı Roma ve Doğu Roma olmak üzere ikiye ayrıldı.  Batı Roma İmparatorluğu, M.S. 476'da yıkıldı. Doğu Roma İmparatorluğu (Bizans), 1453'te Fatih Sultan Mehmet tarafından yıkıldı.  Krallık Devri (M.Ö. 753-M.Ö. 510)  Cumhuriyet Devri (M.Ö. 510-M.Ö. 27)  İmparatorluk Devri (M.Ö. 27-M.S. 395)  Bizans İmparatorluğunun yıkılması ile Orta Çağ bitti, Yeni Çağ başladı.  ROMA MEDENİYETİ KÜLTÜR VE UYGARLIK  Roma halkı üç gruba ayrılırdı.  Bunlar :  Patriciler : Her türlü hakka sahip olanlar. (Yönetime katılabiliyor)  Plepler : Hiç bir siaysi hakkı olmayan çiftçi, köylü ve sanatkarlar.  Köleler : Ne siyasi ne de toplumsal hakka sahip. Roma medeniyeti denince akla ilk gelen On İki levha Kanunları'dır. Roma Medeniyeti'nden günümüze kalan en önemli sanat eserleri şunlardır : Aspendos Tiaytrosu (Antal...

  MEZOPOTAMYA MEDENİYETLERİ  AKADLAR SİYASİ TARİHİ  Akadlar, Sami Soyundan gelir. Başkent Akad olmak üzere, M.Ö. 2350 yılında Kral Sargon önderliğinde krallıklarını kurdular. Kısa sürede tüm Mezopotamya'ya hakim olduktan sonra Sümer Medeniyeti'nin yayılmasını sağladılar. Kral Sargon önderliğinde tarihteki ilk büyük imparatorluğu kurdular. Akad Krallığı, M.Ö. 2150 tarihinde Uruk Krallığı tarafından yıkıldı. AKADLAR KÜLTÜR VE UYGARLIK   Akadlar, Sümer Uygarlığı'nı devam ettirerek büyükbir imparatorluk kurdular. Tarihte ilk kez daimi ordu kuranlar Akadlar olmuştur.  ASURLULAR SİYASİ TARİH  Asurlular, Sami ırkına mensuptur. M.Ö. 2000'lerde Mezopotamya'ya geldiler. Başkentleri en önemli ticari merkezleri Asur kentiydi. Tüccar bir kavim olan Asurlular, en çok Anadolu'da ticaret yapmışlardır. Asurluların varlığına M.Ö. 612'de Medler, Babilliler ve İskitler tarafından son verildi.  ASURLULAR KÜLTÜR VE UYGARLIK   Asurlular daha çok Anadolu'da yaptıkları ti...

 İlk Türk Devletlerinde Kültür ve Uygarlık  Devlet Yönetimi  Uygurlar dışında bütün Türk Devletleri göçebe devlet şeklinde yaşamışlardır. Aileler obaları, obalar boyları, boylar ise budunları meydana getirirdi. Devlet, hanedanın ortak malı kabul edilirdi. Hakanın yetkileri "Kurultay" denilen danışma meclisi ile sınırlandırılmıştı.  UYARI : Bu durum Türk devletlerinde taht mücadelelerine sebep olmuştur. Bu yüzden Türk devletleri çok kısa sürelerde yıkılmıştır. Devlet kuzey-güney, doğu-batı, sağ-sol olmak üzere ikiye ayrılırdı. Sağı hükümdarlar yönetirdi. Senede iki kez toplanan Kurultay adı verilen bir meclis vardır. Boy beylerinden oluşurdu. Önemli kararlar alınırdı. Kurultay, Türklerde askeri yapıda demokrasinin olduğunu gösterir. Hukuk  İslamiyet öncesinde kurulan Türk devletlerinde yazılı hukuk kurallarına rastlanmaz. Genelde, sosyal hayatı düzenleyen sözlü hukuk kuralları yani töreler baskındır. Devlet yapısında töreyi uygulayan adalet teşkilatının başı hükü...