Anadolu Beylikleri

Anadolu Beylikleri, Anadolu Türkmenlerinin 1071'deki Malazgirt Savaşı'ndan sonra Anadolu'da kurdukları devletlerdir. Savaşın hemen ardından, özellikle Doğu Anadolu Bölgesi ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde kurulan devletlere Birinci Dönem Anadolu Beylikleri denir. 

Anadolu'nun batı ucunda İznik'i başkent edinen, sonradan da Haçlı Seferleri nedeniyle başkentini Konya'ya taşıyarak Orta Anadolu merkezli olarak devam eden Anadolu Selçuklu Devleti'nin zayıflaması ve yıkılmasından sonra kurulan devletler ise İkinci Dönem Anadolu Beylikleri olarak ifade edilir.

Anadolu Selçukluları, Anadolu'daki Türkmen beylerini aşiretleriyle birlikte Bizans ve Kilikya sınırlarına yerleştirmişlerdi. Böylece Anadolu Selçukluları hem devletin sınırlarını güvence altına alıyor, hem de Türkmen beylerini denetim altında tutuyorlardı. 

Ama 1243'teki Kösedağ Savaşı'nda Moğollara yenilen Anadolu Selçuklu Devleti'nin Türkmenler üzerindeki denetimi zayıfladı. Bu savaşın ardından, Moğolların bir kolu olan İlhanlılar Anadolu'da denetimi ele geçirdiler. 

Bu süreçte uç beylikleri, önce İlhanlılara bağlı, sonra bağımsız devletlere dönüştüler. Bu beyliklerden biri olan Osmanlı Beyliği, zamanla bütün öbür beyliklerin topraklarını ele geçirdi ve bir imparatorluğa dönüştü.

Birinci dönem Anadolu beylikleri

Beylik Başkent Hakimiyet Dönemi

• Çaka Beyliği İzmir 1081-1098
• Ahlatşahlar Beyliği (Sökmenliler) Ahlat 1110-1231
• Artuklu Beyliği (üç kol) Hasankeyf, Mardin, Harput 1102-1409
• Danişmendliler Beyliği Sivas 1071-1178
• Dilmaçoğulları Beyliği Bitlis 1085-1192
• İnaloğulları Beyliği Diyarbakır 1095-1183
• Mengücekliler Erzincan, sonra Divriği 1080-1228
• Saltuklu Beyliği Erzurum 1072-1202
• Çubukoğulları Beyliği Harput 1085-1112
• Tanrıvermiş Beyliği Efes 1074–1098

İkinci dönem Anadolu beylikleri

Bayrak veya damga Beylik Başkent Hakimiyet Dönemi

• Alâiye Beyliği Alanya 1293–1421
• Aydınoğulları Beyliği Birgi (önce), Ayasuluk (Selçuk) (sonra) 1308-1426
• Candaroğulları Beyliği Eflani, sonra Kastamonu, daha sonra Sinop 1292–1461
• Canik Beylikleri Samsun 13. yy – 15. yy
• Çobanoğulları Beyliği Kastamonu 1211–1309
• Dulkadiroğulları Beyliği Elbistan sonra Kahramanmaraş 1339–1521
• Eretna Beyliği Sivas, sonra Kayseri 1328–1381
• Erzincan Beyliği Erzincan 1379–1410
• Eşrefoğulları Beyliği Beyşehir 13. yy. ortaları – 1326
• Germiyanoğulları Beyliği Kütahya 1300–1428
• Hamitoğulları Beyliği Eğirdir 1301–1423
• İnançoğulları Beyliği Denizli 1261–1368
• Kadı Burhâneddin Devleti Kayseri 1381–1398
• Karamanoğulları Beyliği Konya 1256–1483
• Karesioğulları Beyliği Balıkesir 1297-1360
• Menteşeoğulları Beyliği Milas 1280-1424
• Osmanoğulları Beyliği Söğüt 1299-1922
• Özeroğulları Beyliği Özerli 1374-1516
• Pervâneoğulları Beyliği Sinop 1277-1322
• Ramazanoğulları Beyliği Adana 1325-1608
• Sâhib Ataoğulları Beyliği Afyonkarahisar 1275-1342
• Saruhanoğulları Beyliği Manisa 1302-1410
• Tâceddinoğulları Beyliği Niksar 1303-1415
• Tekeoğulları Beyliği Antalya 1321-1423