DÜNYA ve TÜRK TARİHİ

Langaza (Yunanca: Λαγκαδάς Lagkadas), Yunanistan 'ın Selanik şehrine bağlı bir yerleşim yeridir. Nüfusu 16.836'dır (2001). Mustafa Kemal Atatürk 'ün annesi Zübeyde Hanım 'ın doğduğu yerdir. Atatürk'ün de, dayısının buradaki Rapla çiftliğinde büyüdüğü bilinir.

Serez (Yunanca: Σέρρες, Serres), Yunanistan'ın Orta Makedonya bölgesinde bir şehir ve aynı adı taşıyan ilin (Nomos) merkezidir. Osmanlı Devleti döneminde Balkanlar'ın önemli merkezlerinden biriydi. Ömer Seyfettin'in Beyaz Lale hikâyesi de Balkan Savaşı sırasında Bulgarların işgalinde olan Serez'de yaşananları anlatır. Tarih Osmanlı ordusunun 26 Eylül 1371'de kazandığı Çirmen Muharebesinden sonra Trakya ve Makedonya'daki Sırp egemenliği zayıfladı. Muharebede ölen Sırp prensi Jovan Uglješa'nın topraklarına ailesi sahip çıkmayınca, Bizans İmparatoru V. İoannis bir beratla oğlu Selanik Tekfuru Manuel Paleologos'a "Sırp boyunduruğundan kurtulmuş" eski Doğu Roma şehirlerini tevcih etti. Bu süreçte, Jovan Uglješa'nın başkenti Serez de yeniden Bizans toprağı oldu. Lala Şahin Paşa ve Deli Balaban Bey komutasındaki Osmanlı ordusu tarafından 19 Eylül 1383 tarihinde ele geçirilerek Osmanlı topraklarına katıldı. Kentteki Türk idaresi 529 yıl sürdü. ...

Vidin (Bulgarca: Видин), Bulgaristan'ın kuzeybatı ucunda Tuna nehri kıyısında yer alan bir şehirdir. Tarih Vidin, Dunonia olarak bilinen bir Kelt yerleşimi çevresinde ortaya çıkmıştır. Bilinen yerleşimin, stratejik konumu nedeniyle MS 1. yüzyılda kurulduğu düşünülmektedir. Romalılar döneminde, Bononia adıyla etrafı surlarla çevrili bir kasaba konumuna yükseldi. Konumu itibarıyla, Yukarı Moesia eyaletinin önemli şehirlerinden biri olmuş ve yerleşimin korunması için burada bir kale inşa edilmiştir. Antik yerleşim 4. yüzyılın ilk yarısında Hun saldırıları sırasında yağmalandı. İmparator Justinianus (527-565) döneminde yeniden imar edilen ve piskoposluk merkezi olan yerleşim, 6. yüzyıl sonlarına doğru yaşanan Avar istilasında büyük oranda tahrip oldu. Avarların denetiminde 7. yüzyıl başlarından itibaren Slav yerleşimine sahne oldu. Slavlar burayı Badin veya Bdin olarak adlandırırken, Bizanslılarda bu isimden esinlenerek şehirden Vidynē olarak bahsetmeye başladı. 8. yüzyıl başlarında ...

Şeyh Said İsyanı ( Dönemin adıyla : Genç Hâdisesi, Şubat - Nisan 1925 ), Güneydoğu Anadolu Bölgesi 'nde merkezî yönetime karşı girişilen, geniş çaplı, Kürt ve Zaza aşiretlerin destek verdiği Kürt milliyetçisi ve hilâfet taraftarı ayaklanma. Bölgeyi ( Palu, Çapakçur, Genc, Piran, Hani, Lice, Ergani, Eğil, Silvan ) kuşatan süngülü Türk askerleri ( 30 Mart 1925 tarihli Cumhuriyet gazetesi ) - Tarih : 13 Şubat 1925-1931 Mart 1925 - (1 ay, 2 hafta ve 4 gün) - Bölge : Elazığ, Bingöl, Diyarbakır ve çevresi.  - Sebep : İslamcı ve Pan-İslamcı aşırıcılık , Doğu bölgesinde bir Kürt devleti kurulmak istenmesi.  - Sonuç :  Türkiye 'nin kesin zaferi:  İsyan bastırıldı. Takrir-i Sükûn Kanunu kabul edildi. İsyanla ilişkili olduğu iddia edilen TCF kapatıldı. Bölgede küçük ve kısa süreli isyanlar başladı. Taraflar Türkiye Sünni Zazalar Kürt aşiretleri (Kurmançlar) Komutanlar ve Liderler Mustafa Kemal Paşa Kâzım Paşa (3. Ordu) Mürsel Paşa (VII. Kolordu) Naci Paşa (V. ...

Hasananlı veya Hasanan, Muş ilin merkez ve Bulanık ilçelerinde oturan bir Kürt aşirettir . Dini islamiyet olup mezhepleri Şâfiîdir . Kurmançça konuşurlar. Bu aşiret ile Alevi aşiret olan Şeyh Hasanlı birbirine karıştırılmamalıdır. Yerleşik oldukları bölgeler Muş merkez ilçesi :  Kalecik,  Bozbulut,  Yoncalıöz . Bulanık ilçesi :  Çaygeldi,  Gölyanı,  Kotanlı,  Şehittahir,  Gündüzü,  Karaburun,  Gümüşpınar,  Sultanlı,  Günyurdu,  Karaağıl,  Sıradere,  Şatırlar,  Abdalbayazıt,  Aşağı Büklü. Aşkale ilçesi :  Ovacık,  Haydarhacı Karayazı ilçesi :  Değirmenkaya,  Yiğityolu Hınıs ilçesi:  Aydınçe Mardin/Kızıltepe Dikmen Beldesi ve civarı.  Tarihçe Kendilerini Milli aşiretine dahil addederler. Şeyh Sait İsyanı'na kısmen katıldı. Hasenanlı Miralay Halit Bey Erzurum 'da yakalandıysa da kaçtı.

Antik Yunan, Pers, Roma ve Bizans dönemleri (1454 öncesi) Yunan ve Pers tarihi Truva antik kenti boğazın batı girişinin yakınındaydı ve boğazın Asya kıyısı Truva Savaşı 'nın odak noktasıydı. Truva bu hayati su yoluna giren deniz trafiğini kontrol edebildi.  Pers Kralı I. Serhas 'ın Pers ordusu ve daha sonra Büyük İskender 'in Makedonya ordusu sırasıyla MÖ 480 ve MÖ 334 'te birbirlerinin topraklarını işgal etmek için Çanakkale Boğazı 'nı zıt yönlerden geçti.  İskender, boğazı geçerek aynı isimli ırmağın yakınlarında Granikos Savaşı' nı gerçekleştirmiştir. İskender'in kumandanlarından olan Lisimahos , boğazın Saros Körfezi kıyısında kendine bir başkent kurarak Trakya 'ya hükmetmiştir. Herodot, MÖ 482 civarında, I. Serhas'ın (I. Darius'un oğlu) büyük ordusunun Pers'ten Yunanistan'a geçebilmesi için Hellespont'un genişliği boyunca Abidos'ta iki duba köprü inşa ettirdiğini söyler. Bu geçiş, Eshilos tarafından Persler adlı trajedis...

Anadolu tarihi, Batı Asya yarımadası Anadolu etrafında yerleşen birçok milleti, devleti ve uygarlığı kapsamaktadır. Ayrıca Latince adıdır. Asia Minor, ''Ön Asya'' olarak da isimlendirilir. Coğrafi olarak modern Türkiye'nin, batıda Ege Denizi'nden doğuda Ermenistan sınırındaki dağlara ve kuzeyde Karadeniz'den güneyde Akdeniz'e kadarki kısmını oluşturur. Anadolu'daki ilk uygarlık izlerine Orta, Doğu ve Güneydoğu Anadolu'daki arkeolojik bulgularda rastlamaktayız. Özellikle yakın zamanda Türkiye'nin Şanlıurfa ilinin sınırlarında bulunan ''Göbeklitepe'' yapısının keşfiyle birlikte Anadolu'nun hem arkeolojik hem de tarihi olarak ne denli önemli bir coğrafi bölge olduğu bir kez daha kanıtlanmıştır. Bunun yanı sıra; bazı eski halkların kökenlerindeki sırlar henüz bilinmemesine karşın, Hatti, Akad, Asur, Luvi ve Hitit uygarlıklarının kalıntıları, halklarının günlük yaşamları ve ticaret hayatları ile ilgili pek çok örnek sunmaktadı...

Turan (Farsça: توران), Orta Asya'da tarihi bir bölgedir. Terim İran kökenlidir ve belirli bir tarih öncesi insan yerleşimine, tarihi bir coğrafi bölgeye veya bir kültüre atıfta bulunabilir. İlk Turanlılar, İran Hükümdarı Feridun'un (Thraetaona) oğlu Tûr'un (veya Tûrac) soyundan gelen İranlı bir kabileydi. Turan bölgesi turuncu çizgi ile gösterilmiştir (1850). Aral Denizi'nin doğusunda "Turan" adı görülür. Efsaneye (haritanın sağ alt köşesinde) göre Turan, modern Özbekistan, Kazakistan ve Afganistan ve Pakistan'ın kuzey bölgelerini içeren bölgeleri kapsamaktadır. Bu alan kabaca bugün Orta Asya denen kavrama karşılık gelir. Haritada Turan'ın bir parçası olarak belirtilen alanların listesi:  1. Harezm  2. Buhara ile Belh  3. Şehersebz (Buhara yanında)  4. Hisar  5. Hokand  6. Dervaz  7. Karategin  8. Kunduz  9. Kafiristan  10. Çitral  11. Gilgit  12. Iskardu  13.14. Kuzey stepler (Kazakistan) . Turan adına Avesta ve Firdevsî'...

Orhun Yazıtları, Göktürk Yazıtları ya da Köktürk Yazıtları , Eski Türkçe (𐰆𐰺𐰴𐰣∶𐰖𐰔𐱃𐰞𐰺𐰃) olan, Türklerin bilinen ilk alfabesi olan Orhun alfabesi ile II. Köktürk Kağanlığı döneminde Göktürkler tarafından yazılmış yapıtlardır. Birçok kişi ilk Türkçe yapıt olarak bilse de ilk Türkçe yapıt Çoyr Yazıtıdır.  Orhun Yazıtları Türkçenin tarihsel süreçteki gramer yapısı ve bu yapının değişimiyle ilgili bilgiler verdiği gibi Türklerin devlet anlayışı ile yönetimi, kültürel ögeleri, komşuları ile soydaşlarıyla olan ilişkileri ve sosyal yaşantısıyla ilgili önemli bilgiler içermektedir. Orhun Yazıtları Müzesinde bulunan Kültiğin Yazıtı, Karakurum, Moğolistan Orhun Yazıtları'ndan olan Kül Tigin Yazıtı, Moğolistan 'da Orhun Yazıtları Müzesi 'nde ziyaretçilere sergilenmektedir. Bilge Kağan ve Kül Tigin yazıtlarını Yollıg Tigin yazmıştır. Yollıg Tigin aynı zamanda Bilge Kağan'ın oğludur. Yazıtlarda bu abidelerin sonsuzluğa kadar kalması temennisi ile " Bengü Taşlar ...

Moğollar, Doğu ve Orta Asya kavimlerindendir. Asıl yurtları olan Moğolistan'ın ve Moğolistan devleti ("Dış Moğolistan" - Waimeng / Wàiměng) ile sınır paylaşan, ancak Çin'e bağlı olan İç Moğolistan (Neymeng / Nèiměng) bölgesinin yerli halkıdırlar.  Geleneksel kıyafetleriyle Moğol erkekler Çin ve Moğolistan'da yaşayan Moğollar Bugün Moğollar, Moğolistan dışında Rusya'ya bağlı olan Aga Buryat Özerk Bölgesi, Ustorda Özerk Bölgesi ve Buryat Cumhuriyeti'nde yaşamaktadırlar. Ayrıca Çin'de neredeyse 6 milyon etnik Moğol bulunmaktadır ve bunların 4 milyondan fazlası İç Moğolistan'da yaşamaktadır. Geleneksel kıyafetleriyle Moğol kadınlar Tarihte, Asya kıtasının büyük bir kısmına sahip olup yayıldılar. Memleketlerinden çıkıp da geri dönmeyenler, diğer milletler arasında eridiler. Moğolca konuşuyorlar. Yönetim Şekli ve Birimleri Cengiz Han'ın teşkilatlandırdığı Moğollarda, ahaliye ivgen, boya obop, aile ve en küçük birliklere de aymuğ ve yasun denird...

Ötüken, Ötügen veya Ötüken Ormanı, (Eski Türkçe: 𐰇𐱅𐰜𐰤:𐰖𐰃𐱁, Ötüken yış); Türklerin Orta Asya'daki kutsal başkentidir ve Moğollar tarafından da kutsal kabul edilir.  Ormanlarla kaplı bir dağ olan " Ötüken Dağı " da eski Türkler tarafından kutsal kabul edilir. Çince kaynaklarda U-te-kien şeklinde geçtiği ve Çin kaynaklarında dağ ismi olarak geçen Tu-kin, Yü-tü-kiün ile ilişkili olabileceği belirtilmektedir.  Ötügen (Ötüken) Türklerin yeryüzünde ilk var olduğu ve oradan Dünya'ya dağıldığı yerin adı olarak da kabul edilmektedir.  Teoman tarafından kurulan Büyük Hun Devleti 'nin başkenti de Ötüken idi. Ayrıca Orhun Nehri kaynaklarını bu bölgeden alır ve Göktürk Kağanlığı 'nın da başkenti yine bu yörede kurulmuştur. İnanca göre bütün büyük devletlerin başkenti burada kurulmalı idi. Gerçekten de pek çok Türk ve Moğol Devleti biraz genişledikten sonra başkentlerini bu bölgeye taşımışlardır. Ötüken dağının Nama ( Namı veya Namu ) adında bir koruyucu ruhu va...

Akalar (Akhalar) (Yunanca: Ἀχαιοί, Akhaioi) Homeros'un İlyada'da (598 kez) ve Odysseia'da eski Yunan halkları için kullandığı ortak addır. Diğerleri İlyada'da 138 kez kullanılan 'Danaolar' (Δαναοί), İlyada'da 29 kez geçen 'Argoslular' (Ἀργεῖοι) isimleridir. Tarihte Akalar, Mora'nın kuzey merkezinde bulunan Akhea denilen bölgenin yerleşikleridir. MÖ 1600 yıllarında Mora'ya Aka istilası başladı. Bu bölgenin şehir devletleri, MÖ 13.-12. yüzyıllarda etkili olan Aka Birliği denilen bir konfederasyon kurdular.  MÖ 1200 yıllarına gelindiğinde Girit, Çanakkale ve Rodos'u istila ettiler Ege Denizi'nde söz sahibi oldular. Homeros'a göre Danaolar ve Argoslularla birlikte Truva savaşında 1000 gemilik bir donanma ile kuşatmayı yapanlardır.  Savaş Tanrıçası Athena'dan yardım istedikleri, onun yardımıyla savaşı kazandıkları İlyada efsanesinde anlatılmıştır. Ayrıca bu savaşta Akhilleus adıyla bilinen, yenilmez olduğuna inanılan bir savaşçıdan...

Dor istilası, MÖ. 13 yüzyılın sonları ile MÖ. 12. yüzyılın başlarında Yunanistan’ın Dorlar tarafından dalgalar halinde istila edilmesidir. Dorlar’ın Yunanistan’a nereden geldikleri, dolayısıyla önceki yurtlarının neresi olduğu ve göç nedenleri halen bilinmemektedir.  En olası görüş, Orta Avrupa’dan, muhtemelen günümüz Polonya’sından göçe başladıkları, burada Keltler’in, İliryalılar’ın, Daçyalılar’ın ve Traklar’ın komşuları oldukları yönündedir. Nedeni ve etkileri Doğu Avrupa'da meydana gelen kıtlıklar nedeniyle bazı kavimler doğuya doğru göç etmeye başlamıştır. Bu göç eden kavimler, karşılarına çıkan kavimleri de göçe zorlayarak Anadolu ve Suriye'ye kadar uzun bir mesafede göç dalgası oluşturmuşlardır. Bu göç dalgalarının Yunanistan’a yönelen bölümünde İliryalılar ve Dorlar, Yunanistan’daki Miken Uygarlığı’nı dağıtmışlardır. Miken krallıkları yıkılmış, bu krallıkların Ege Denizi, Batı Anadolu kıyıları, Doğu Akdeniz kıyı ve adalardaki kolonileri ile ticari bağlantıları kesilm...

URARTULAR SİYASİ TARİH İşpuhini ve Menüa dönemine Urartu * Urartu Devleti M.Ö. IX. Yüzyılda Hurriler tarafından kuruldu.  * Başkentleri Tuşpa, yani bugünkü Van'dı.  * M.Ö. 600 yılında,İskitler ve Medler'in saldırısı sonunda yıkıldı.  URARTULAR KÜLTÜR VE UYGARLIK  * Mimaride oldukça ilerleyen Urartular, bir çok kale, bend ve kanal yaptılar.  * Urartular'dan günümüze kadar gelen en önemli sanat eserleri, Van Kalesi, Çavuştepe Kalesi ve Altıntepe Kalesi'dir.  * Urartular, çivi yazısını kullandılar.  * Mezopotamya'nın aksine Anadolu'da ölümden sonra hayata inanış görüşmüştür. Tarih MÖ IX. yüzyıl sonu - VIII. yüzyıl başında Urartu I. Argişti döneminden kalma yazıtın kopyası.  Arin BERD tarafından 1958 yılında bulunan ve Erivan'daki Erebuni Müzesi'nde sergilenen tablet. Tevrat'ta Ararat olarak bahsedilmektedir. Daha sonraları Asur yazıtlarında Uruatri biçiminde rastlanır. Bu belgelerden anlaşıldığına göre MÖ 13-9. yüzyıllar arasında Uruatri ve Nairi gi...

İYONYALILAR SİYASİ TARİH  * İyonya Devleti, Batı Anadolu'da Akalar tarafından kuruldu.  * Batı Anadolu'da polis (Şehir devletleri) kurdular. * Bu polislerin en önemlileri Milet, Foça, Efes ve İzmir'dir.  * M.Ö. VII. Yüzyılda Lidyalılar'ın ve Persler'in saldırısı sonunda yıkıldı.  İYONYALILAR KÜLTÜR VE UYGARLIK  * İyonyalılar, önce monarşi ve oligarşi ile daha sonra demokrasi ile yönetildiler.  * Zaman zaman tiran yönetimi de görüldü.  * İyonyalılar daha çok dini mimaride ileri gittiler.  * En önemli sanat eserleri, Artemis Tapınağı ve Apollo Tapınağı'dır.  * Fenike harf yazısını kullandılar.  * Özgür düşünce, demokrasi ve bilimde ileri gittiler.  * Denizcilikle uğraştılar, koloniler kurdular.  * İyonyalılarda, öbür dünya inancı yoktu. 

LİDYALILAR SİYASİ TARİH  * Lidya Devleti M.Ö. 687'de kuruldu.  * Başkentleri Sart'tı.  * M.Ö. 546 yılında Persler'in saldırısı sonunda yıkıldı. LİDYALILAR KÜLTÜR VE UYGARLIK  * Lidyalılar mimaride ileri gittiler.  * Kuyumculuk ve heykelcilikte ilerlediler.  * Paralı askerlerden oluşan bir ordu kurdular.  * Fenike harf yazısını kullandılar.  * Tarihte parayı ilk defa Lidyalılar kullandı.  * Dünyanın en eski serbest pazar şehri Sart'ı kurdular.  * Sart'tan başlayan ve Ninova'da biten Kral Yolu'nu yaptılar.  * Kibele, Artemis, Zeus ve Apollo gibi Yunan tanrılarına taptılar.   

FRİGYALILAR SİYASİ TARİH  * M.Ö. 750 Yıllarında kuruldu.  * Başkenti Gordion, yani Yassıhöyüktü.  * M.Ö. 676 yılında Kimmerler ve Lidyalıların saldırısı sonunda yıkıldı.  FRİGYALILAR KÜLTÜR VE UYGARLIK   * Frigyalılar Kaya mimarisi, dokumacılık ve kilimcilikte ileri gittiler.  * En önemli sanat eseri Midas Mezarı'dır.  * Frigyalılar Fenike harf yazısını kullandılar  * Tarımı koruyucu yasalar yaptılar. 

YONTMA TAŞ DEVRİ  Bu dönemde insanlar taşları yontarak ilk defa araç ve gereç yapmışlardır. Bu aletler savunma ve avlanma amacıyla yapılmıştır. İnsan doğanın asalağı durumundadır.  Tüketici, avcı ve toplayıcıdır. Ekonomik etkinliklerden ötürü göçebe bir yaşam sürmüşlerdir Mağara duvarlarına hayvan resimleri yapmışlardır.  Dönemin sonlarına doğru ateş denetim altına alınmıştır. (Ateş önce insanları soğuktan ve yırtıcı hayvanlardan korumuş, daha sonraki dönemlerde ise insanlığın gelişimine önemli katkılarda bulunmuştur.  Toprak kapların yapımında madenlerin işlenmesinde olduğu gibi) Yontma Taş Devrinin sonlarına doğru buzullar çözülmüş, iklim yumuşamıştır. 

Güneydoğu Avrupa, büyük bir kısmını Balkan Yarımadası'nın oluşturduğu Avrupa'da yer alan bir coğrafi bölgedir. Güneydoğu Avrupa'nın tam olarak nerede başladığı veya bittiği ya da kıtanın diğer bölgeleriyle nasıl ilişkili olduğu konusunda birbiriyle örtüşen ve çelişen tanımlar bulunmaktadır.  Bölgedeki egemen devlet ve bölgeler alfabetik sıraya göre şunlardır: Arnavutluk, Bosna Hersek, Bulgaristan, Doğu Trakya (Türkiye'nin bir kısmı), Hırvatistan, Karadağ, Kosova, Kuzey Makedonya, Romanya, Sırbistan ve Yunanistan. Bazen Macaristan, Moldova ve Slovenya da dahil edilebilmektedir. Bölgenin en büyük şehri Güneydoğu Avrupa ile Batı Asya arasındaki boğazda yer alan İstanbul, ardından Bükreş, Sofya, Belgrad ve Atina'dır. Güneydoğu Avrupa Haritası Bölgenin sınırları; siyasi, ekonomik, tarihî, kültürel ve coğrafi kaygılar ile kişilerin bakış açısı nedeniyle büyük ölçüde değişebilir ve bu sınırlar büyük ölçüde tartışmalıdır. Tanım "Güneydoğu Avrupa" teriminin bil...